Mobiliteit

Anders reizen naar de Zuidas

Gemeente Amsterdam Zuidas
Op de Zuidas wordt de komende jaren volop gebouwd. De ruimte wordt schaarser, de drukte neemt toe. Terwijl de stad groeit, moet ook de mobiliteit meebewegen. Minder auto’s, meer slimme keuzes. Samen met een team van experts werkte Ideate aan een gedragsprogramma dat mensen uit de auto en uit de spits helpt. We doken in reisdata, spraken tientallen werkgevers en verzamelden 100 mogelijke maatregelen. Sommige vanzelfsprekend. Andere onorthodox. Het resultaat: een realistisch plan waarmee de gemeente structureel anders reizen kan stimuleren.

Doel

Elke ochtend reizen meer dan 50.000 mensen naar de Zuidas. De meeste doen dat al met de fiets of het ov. Toch zijn er dagelijks nog duizenden autoritten. Vrijwel allemaal voor werk, naar een vaste parkeerplek van de werkgever. De uitdaging? In de komende jaren 1.100 extra automobilisten uit de auto krijgen.

 Ideate ging aan de slag met een gedragsaanpak, samen met de gemeente, op basis van het Behaviour Change Wheel. We onderzochten welke gedragsfactoren een rol spelen, welke maatregelen nodig zijn, en hoe gemeente en werkgevers dit samen kunnen organiseren.

Aanpak

We vlogen dit project in drie stappen aan. In elke stap werkten we samen met werkgevers en specialisten, om tot een effectief en uitvoerbaar gedragsprogramma te komen.

 

Stap 1: Begrijpen wat er al is
We onderzochten wie wanneer met de auto reist, en waarom. Vanuit welke wijken, met welk alternatief? De potentie voor gedragsverandering bleek groot: fietsen, met het openbaar vervoer of de P+R. Maar: reizen met de auto is vaak nog de makkelijkste optie. Voorzieningen ontbreken en werkgevers voelen weinig urgentie en zijn terughoudend om reizen met de auto te ontmoedigen.

 

Stap 3: Realistisch programmeren
Om mensen uit de auto te krijgen moet de gemeente heel gericht belemmeringen wegnemen. Bijvoorbeeld door stallingsmogelijkheden te vergroten in oude wijken op e-fietsafstand. Werkgevers kunnen anders reizen nog meer stimuleren en het aantal parkeerplaatsen verminderen. Samen heeft het pas effect. We ontwikkelden daarom een programmavoorstel waarmee de gemeente en werkgevers data-gedreven en samen aan de slag gaan. Denk aan: samen data verzamelen, gerichte interventies testen, partnerschappen opbouwen. Alleen door écht samen te werken – en de juiste belemmeringen weg te nemen – is structurele gedragsverandering mogelijk.





 

 

 

 

 

Stap 2: Van gedrag naar maatregelen 

We brachten gedragsfactoren in kaart die het huidige reisgedrag bepalen, en vertaalden die naar 100 mogelijke maatregelen – 50 voor de gemeente, 50 voor werkgevers. Denk aan betere fietsparkeervoorzieningen, ov-kortingen, parkeerbeleid of vergoedingen voor reizen buiten de spits. Sommige maatregelen die de gemeente kan nemen zijn politiek of duur. Voor werkgevers bleken veel maatregelen juist kansrijk en snel uitvoerbaar. Maar zijn ze ook bereid sturende maatregelen in te voeren?



Dit deden we

  • We spraken tientallen werkgevers
  • We ontwikkelden 100 mogelijke maatregelen
  • We werkten met gedragsmodellen en ontwikkelden toekomstscenario’s
  • We maakten een realistisch programmavoorstel

 

Bijzonder, want:

  • We werkten data-gedreven en vanuit gedragsinzichten
  • We combineerden beleidsrealiteit met wetenschappelijk onderzoek
  • We gebruikten het Behaviour Change Wheel als stevig fundament
Resultaat
Het programmavoorstel biedt de gemeente een realistisch en uitvoerbaar handelingsperspectief. Het helpt om – ondanks toenemende drukte door de vele ontwikkelingen– de bereikbaarheid van de Zuidas te behouden. En het laat zien hoe slim beleid, data en samenwerking met werkgevers kunnen leiden tot structureel ander reisgedrag.
Meer weten over dit project? Neem contact op met Onno!

Betrokken partijen/stakeholders



In dit project werkten we samen met Reint Jan Renes (HvA lector Psychologie voor een duurzame stad), Elske van de Fliert (specialist werkgeversaanpak Zero-E) en Hans Stevens (programmamanager Mobiliteit)